Vandaag nog WCAG-proof: voorkom boetes voor je website en webshop
Directe stappen om WCAG-proof te worden
Wil je vandaag nog risico’s verminderen en boetes voorkomen? Begin met concrete acties: controleer basisprincipes zoals alt-teksten, kopstructuur en toetsenbordnavigatie. Deze onderdelen dekken veel voorkomende non-conformiteiten en zijn snel te herstellen.
Werk iteratief: voer eerste een snelle scan uit met tooling, los direct zichtbare issues op en plan daarna handmatige tests voor complexere functionaliteit. Verwerk toegankelijkheid als onderdeel van je releaseproces, niet als afrondende taak.
Praktische teststappen
- Toets iedere pagina met toetsenbord-only: tab, shift+tab, enter en pijltjestoetsen.
- Controleer zichtbare focusindicatoren; controleer op 2.4.11 Focus Appearance (WCAG 2.2).
- Valideer alternatieve teksten voor afbeeldingen en beschouw complexe afbeeldingen als data of figuren.
- Test formulieren: labels gekoppeld aan inputs en foutmeldingen duidelijk en programmatically available (WCAG 3.3.7).
- Voer kleurcontrastmetingen uit op knoppen en tekst (volg WCAG contrastrichtlijnen).
Focus en toetsenbordtoegankelijkheid
Toetsenbordtoegankelijkheid is één van de belangrijkste eisen voor zowel gebruikers als wetgeving. Zorg dat alle interactieve elementen bereikbaar en bruikbaar zijn zonder muis en dat de focusvolgorde logisch is.
Let op focuszichtbaarheid (WCAG 2.4.11). Browsers tonen vaak een standaard ring, maar die kan weggestyled worden; definieer daarom duidelijke, contrastrijke focusstyles in CSS.
Mini-checklist focus en toetsenbord
- Kun je alle functies bedienen met alleen het toetsenbord?
- Ziet de focusindicator er goed uit op alle schermformaten?
- Is de tabvolgorde logisch en voorspelbaar?
- Gebruiken interactieve elementen semantische elementen (<button>,<a>,<input>) in plaats van divs met click-handlers?
/* Focus appearance voorbeeld (WCAG 2.4.11) */button:focus, a:focus {outline: 3px solid #0a84ff; outline-offset: 2px; box-shadow: 0 0 0 3px rgba(10,132,255,0.2);}Content, afbeeldingen en formulieren
Voor redacties en designers draait het om duidelijke, semantische structuur en begrijpelijke content. Gebruik koppen in volgorde, korte paragrafen en beschrijvende linkteksten.
Formulieren moeten duidelijke labels en foutmeldingen hebben die screenreaders kunnen lezen. Volg WCAG 3.3.7 Accessible Authentication waar relevant: vermijd onnodige stappen en bied alternatieven voor gebruiksvriendelijke authenticatie.
Codevoorbeeld semantisch formulier
<form>
<label for="email">E-mailadres</label>
<input id="email" name="email" type="email" required aria-describedby="emailHelp">
<div id="emailHelp">We gebruiken dit om je account te bevestigen.</div>
<button type="submit">Verstuur</button>
</form>Gebruik van ARIA en semantische HTML
Gebruik altijd eerst semantische HTML (nav, main, header, button, form). ARIA is bedoeld als aanvulling wanneer semantiek niet voldoende is. Onjuist gebruik van ARIA creëert vaak meer problemen dan het oplost.
Als je ARIA gebruikt, documenteer de noodzaak en test met screenreaders. Gebruik bijvoorbeeld aria-live voor dynamische meldingen maar alleen wanneer echt nodig en met duidelijke prioriteitinstellingen.
Voorbeeld: landmark versus aria
<!-- voorkeur: semantische landmark -->
<nav>...</nav>
<!-- alleen als geen semantiek mogelijk -->
<div role="navigation" aria-label="Hoofd">...</div>Automatische tools en handmatige checks
Gebruik tools zoals axe, Lighthouse en Pa11y als aanvulling op handmatige testen. Deze tools vinden veelvoorkomende problemen snel, maar missen context en complexe interacties.
Combineer tooling met vaste handmatige stappen: toetsenbordnavigatie, screenreader walkthroughs, en scenario-tests voor formulieren en modals. Documenteer bevindingen en prioriteer op risico en impact.
Aanbevolen toolset en testvolgorde
- Run een automatische scan (axe/lighthouse/pa11y) voor snelle inventarisatie.
- Los eenvoudige issues op: ontbrekende alt-teksten, kleurcontrast, kopstructuur.
- Voer handmatige toetsenbord- en screenreadertests uit voor interactieve componenten.
- Herhaal na wijzigingen en integreer checks in CI/CD voor regressiebewaking.
Snelle reparaties en workflow-integratie
Maak toegankelijkheid onderdeel van design- en development-standaarden: componentbibliotheken met toegankelijke componenten versnellen oplevering en consistentie. Voeg accessibility-acceptatiecriteria toe aan user stories.
Implementeer checklists bij PR’s en gebruik automatische linter-rules waar mogelijk. Plan periodieke audits en training voor redacties, designers en developers.
Mini-checklist voor pull requests
- Zijn koppen en landmarks semantisch correct?
- Hebben interactieve elementen correcte ARIA of nog beter: semantische tags?
- Werkt alles met toetsenbord en heeft het zichtbare focus?
- Is content gecontroleerd op leesbaarheid en alt-teksten toegevoegd?
trefwoorden: wcag 2.2, toegankelijkheid, toetsenbordtoegankelijkheid, focus appearance, semantische html, aria, axe, lighthouse