WCAG nú: 5 onmisbare aanpassingen voor websites en webshops
WCAG nú: 5 onmisbare aanpassingen voor websites en webshops
Toegankelijkheid is geen ‘nice-to-have’ meer: het is wettelijk, verhoogt conversie en vermindert supportkosten. In dit artikel behandelen we vijf concrete, technisch toepasbare aanpassingen die elk ontwerp- en developmentteam direct kan implementeren om te voldoen aan WCAG-richtlijnen.
We richten ons op praktische codevoorbeelden, teststappen en checklists zodat designers, developers en redacties zonder poespas aan de slag kunnen. Gebruik onze WCAG checker/validator om elk onderdeel snel te valideren, download onze plugin voor automatisering en neem contact op via het contactformulier — we beantwoorden vragen binnen 24 uur.
1. Semantische structuur & landmark roles
Wat betekent dit?
Semantische HTML betekent: gebruik elementen die betekenis overdragen (header, nav, main, footer, article, section). Landmarks (role of native elementen) geven schermlezers en tools duidelijke navigatiepunten.
Waarom dit belangrijk is
Gebruikers van assistieve technologie navigeren meestal op landmarks; correcte semantiek verbetert vindbaarheid, SEO en onderhoudbaarheid.
Direct toepassen
<header>...</header>
<nav aria-label="Hoofd navigatie">...</nav>
<main id="main-content">...</main>
<aside>...</aside>
<footer>...</footer>Als je dynamische UI bouwt (React/Vue): render nooit een <div> waar een <nav> of <header> hoort. Gebruik semantic components of prop forwarding.
Hoe test je dat?
- Open pagina met een schermlezer (NVDA/VoiceOver) en controleer landmark-list (NVDA: “Landmarks”).
- Gebruik onze WCAG checker/validator voor automatische landmark-detectie.
- Voer Lighthouse accessibility audit uit en kijk naar ‘document has appropriate landmarks’.
Wanneer is dit extra belangrijk?
Grote websites, webshops en contentplatforms waar gebruikers snel naar categorieën of contentjumppoints springen. Ook bij SPA’s (single page apps) is correcte landmark-structuur cruciaal.
Mini-checklist
- Gebruik native landmarks waar mogelijk.
- Voeg aria-labels toe bij generieke nav/componenten.
- Vermijd dubbele landmarks zonder duidelijke labels.
2. Toegankelijke navigatie en focusbeheer
Wat betekent dit?
Iedere interactieve component moet tastbaar zijn met toetsenbord (Tab, Shift+Tab, Enter, Space) en visueel een duidelijke focusindicator hebben. Modals, dropdowns en dialogs moeten focus trap en restore ondersteunen.
Waarom dit belangrijk is
Gebruikers die geen muis kunnen gebruiken of schermlezers inzetten zijn afhankelijk van logische, voorspelbare focusvolgordes en zichtbare focusstaten.
Direct toepassen
/* CSS: focus zichtbaar en consistent */
:focus { outline: 3px solid #005fcc; outline-offset: 2px; }
:focus:not(:focus-visible) { outline: none; } /* moderne browsers */
// JS: eenvoudige focus trap voor modal
function trapFocus(modal) {
const focusables = modal.querySelectorAll('a, button, input, textarea, select, [tabindex]:not([tabindex="-1"])');
const first = focusables[0];
const last = focusables[focusables.length-1];
modal.addEventListener('keydown', e => {
if (e.key === 'Tab') {
if (e.shiftKey && document.activeElement === first) { e.preventDefault(); last.focus(); }
else if (!e.shiftKey && document.activeElement === last) { e.preventDefault(); first.focus(); }
}
if (e.key === 'Escape') { closeModal(); }
});
first.focus();
}Hoe test je dat?
- Schakel muis uit; navigeer alleen met Tab/Shift+Tab. Controleer dat alle interactieve elementen bereikbaar en logisch zijn.
- Open modal, controleer focus trap en of focus terugkeert naar de trigger bij sluiten.
- Gebruik onze WCAG checker/validator voor keyboard-access tests.
Wanneer is dit extra belangrijk?
Voor checkout flows, modals met transacties, en toets-gestuurde interfaces (bijv. interne tools). Ook cruciaal bij complex navigatiegedrag zoals mega-menu’s.
Mini-checklist
- Focusvolgorde = visuele volgorde.
- Gebruik :focus-visible voor nette focusstijlen.
- Trap focus in modals en restore na sluiten.
3. Contrast & schaalbare tekst
Wat betekent dit?
Tekst en interface-elementen moeten voldoende kleurcontrast hebben tegenover hun achtergrond (minimaal 4.5:1 voor normale tekst, 3:1 voor grote tekst). Daarnaast moet tekst schaalbaar zijn zonder layout te breken.
Waarom dit belangrijk is
Slecht contrast belemmert leesbaarheid voor slechtzienden en gebruikers bij felle zon of slechte schermen. Schaalbare tekst is essentieel voor gebruikers die grotere fonts instellen.
Direct toepassen
/* gebruik CSS-variabelen en rem-units */
:root { --text: #222; --bg: #fff; }
body { color: var(--text); background: var(--bg); font-size: 16px; }
h1 { font-size: 2rem; } /* schaalbaar */
/* voorbeeld: knop met voldoende contrast */
.button { background: #005fcc; color: #fff; padding: .75rem 1rem; border-radius: 4px; }
Gebruik tools: kleurcontrasten checken met onze WCAG checker/validator of Color Contrast Analyser. Voor dynamische kleuren: bereken contrast in build of runtime en pas alternatieve stijl toe.
Hoe test je dat?
- Gebruik browser devtools en onze checker om contrastwaarden te meten (tekst en UI controls).
- Vergroot browser-font naar 200% en controleer dat layout niet breekt.
- Test op echte apparaten met verschillende helderheidinstellingen.
Wanneer is dit extra belangrijk?
Content-heavy sites zoals blogs, productpages, en checkout waar leesbaarheid direct invloed heeft op conversie en gebruikerservaring.
Mini-checklist
- Contrast minimaal 4.5:1 voor body-tekst.
- Gebruik rem/em voor font-size en spacing.
- Test tekstgrootte tot 200%.
4. Toegankelijke formulieren & foutafhandeling
Wat betekent dit?
Formulieren moeten duidelijke labels, toegankelijke foutmeldingen, en programmeerbare associaties tussen input en labels hebben (for + id of aria-labelledby). Fouten moeten inline, programmatically determinable en toegankelijk zijn voor schermlezers.
Waarom dit belangrijk is
Formulieren zijn conversiekritisch. Onvoldoende toelichting en foutafhandeling leiden tot verhoogde uitval en frustratie — vooral bij gebruikers met cognitieve beperkingen of assistieve technologie.
Direct toepassen
<label for="email">E-mail</label>
<input id="email" name="email" type="email" aria-describedby="email-help email-error" required>
<div id="email-help">We sturen geen spam.</div>
<div id="email-error" role="alert" aria-live="assertive"></div>
/* JS: set aria-invalid en error text */
if (!validEmail(value)) {
input.setAttribute('aria-invalid','true');
document.getElementById('email-error').textContent = 'Voer een geldig e-mailadres in.';
} else {
input.removeAttribute('aria-invalid');
document.getElementById('email-error').textContent = '';
}
Hoe test je dat?
- Leeg formulier invullen en tab-volgorde controleren.
- Trigger fouten; controleer of foutmelding in DOM verschijnt, aria-live werkt en focus naar foutveld kan verplaatsen.
- Gebruik onze WCAG checker/validator om forms en ARIA-usage te scannen.
Wanneer is dit extra belangrijk?
Checkout, registratie, contactformulieren en elk formulier waarbij financiële of persoonlijke gegevens worden ingevoerd.
Mini-checklist
- Altijd <label for> of aria-labelledby gebruiken.
- Inline fouten met role=”alert” of aria-live en focusmanagement.
- Voorzie hulptekst via aria-describedby.
5. Media, toetsenbordbediening en tijdsgebonden content
Wat betekent dit?
Video’s en audio moeten captions, transcripts en indien nodig audiodescriptie hebben. Alle mediacontroles moeten toetsenbordtoegankelijk zijn. Tijdsgebonden content moet pauzeer- of verlengopties bieden.
Waarom dit belangrijk is
Gebruikers met gehoor- of zichtbeperkingen, of wie niet met geluid kan werken, moeten toegang hebben tot dezelfde informatie en bediening.
Direct toepassen
<video controls controlsList="nodownload">
<source src="video.mp4" type="video/mp4">
<track kind="captions" srclang="nl" label="Nederlands" src="captions_nl.vtt">
</video>
/* Zorg voor keyboard-bediening */
button.playpause { /* zichtbare focus + accessible name */ }
Voor custom players: zorg dat knoppen aria-labels hebben, en dat Space/Enter/Arrow keys werken. Voor live of timed content: bied een knop “pauzeer / verleng” en toon remaining time op een toegankelijke manier.
Hoe test je dat?
- Schakel geluid uit; controleer dat captions/transcript aanwezig en synchroon zijn.
- Bedien player volledig met toetsenbord (Tab, Enter, Space, pijltjestoetsen).
- Gebruik onze WCAG checker/validator om ontbrekende captions/transcripts en ARIA te detecteren.
Wanneer is dit extra belangrijk?
Onderwijs, e-learning, productvideo’s en marketingcontent hebben extra impact van goede captions en transcripts.
Mini-checklist
- Altijd captions en transcript bij video;
- Custom controls: focusable + aria-labels + keyboard handlers;
- Voor timed content: pauzeer en verleng opties.
Hoe je alles efficiënt beheert in je workflow
Integratie in design & dev
Maak toegankelijkheid onderdeel van stories/taakbeschrijvingen. Gebruik design tokens voor kleuren, component-libraries met ARIA ingebouwd en accessibility-acceptatiecriteria in PR-checklists.
Automatiseer waar mogelijk
Gebruik onze WCAG checker/validator in CI/CD om regressies te voorkomen. Installeer onze plugin voor CMS en frontend frameworks om real-time issues tijdens content-creatie te tonen.
Handige commands en snippets
// Example: CI job (kort)
script:
- npm run build
- npm run wcag-check -- --reporter junit
Praktische teststappen (snelcheck voor elke release)
Checklist voor pre-release
- Run onze WCAG checker/validator en fix critical fails.
- Keyboard-only navigatie door top 5 user flows.
- Visuele inspectie voor focus states en contrast.
- Bekijk formulieren: labels, errors, aria-invalid.
- Controleer media: captions/transcripts aanwezig.
Gebruikerstesten
Plan korte sessies met echte gebruikers met verschillende beperkingen. Observeer worst-case flows (checkout, formulierinvul). Combineer resultaten met validator-output voor prioritering.
Resources en hulp
Start direct: run onze WCAG checker/validator op je belangrijkste pagina’s, download onze plugin voor inline checks tijdens content creatie en meld je vragen via het contactformulier — wij antwoorden binnen 24 uur. Wil je hulp bij implementatie of audits? Ons team ondersteunt met hands-on code-reviews en training.
Laatste praktische tip: implementeer één component volledig toegankelijk (bijv. modals of formulieren) en gebruik die als patroon in je component library — valideer met onze checker/validator en verspreid dat component via je design system.